استخر کشاورزی چیست و چه کاربرد هایی دارد؟

شاید تا به حال در هنگام عبور از برخی جاده ها، استخر های آب زیادی که در باغ ها ساخته شده و پر از آب هستند را دیده باشید و این سوال برایتان پیش بیاد که از این استخر ها به چه منظوری استفاده می شوند؟!

در جواب این سوال باید گفت ؛ امروزه یکی از چالش های بزرگی که در بخش کشاورزی با آن روبه رو هستیم؛ کمبود منابع آبی است. روش های مختلفی هم برای استفاده بهینه از این منابع آبی محدود وجود دارد.یکی از این روش ها احداث استخر های ذخیره ی آب می باشد. در این روش استخری متناسب با مساحت زمین کشاورزی و بودجه کشاورز طراحی و ساخته می شود تا در فصول آبی؛ آب حاصل از برف و باران را ذخیره کند و در تابستان که با بحران کم آبی مواجه هستیم بتوان از منابع آبی این استخر ها به کمک روش آبیاری قطره ای استفاده و آب مورد نیاز باغات میوه را تامین کرد.. با طراح گستر آب آرا همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در  خصوص استخر آبیاری و کاربرد های آن کسب کنید.

کاربرد استخر کشاورزی

استخر کشاورزی یا استخر ذخیره آب؛ استخری است که از آن برای جمع آوری آب باران و برف استفاده می شود تا از آن آب بتوان در فصول گرم و کم آبی برای کشاورزی استفاده کرد.همچنین از این استخر ها می توان به منظور ذخیره آب از چاه، چشمه ، رودخانه نیز استفاده نمود که در این صورت از این آب می توان به منظور شنا و تفریح، پرورش ماهی و آبزیان، دامپروری و… نیز بهره برد.

انواع استخر کشاورزی

استخر های کشاورزی را یا با حفاری در درون زمین احداث می کنند و یا بر روی زمین می سازند.

– حفر استخر در درون زمین

استخر درون زمین با حفر خاک و گود برداری احداث می شود و در ساخت آن توجه به جنس خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. در این روش آب داخل استخر به وسیله پمپ و از طریق خروجی های تعبیه شده از استخر خارج شده و برای آبیاری مورد استفاده قرار می گیرد.

این نوع استخرهای کشاورزی را بر اساس روش ساخت و مواد استفاده شده در آنها به انواع مختلف زیر تقسیم می شوند:

1- استخر بتنی

قدیمی ترین و کم هزینه ترین استخر ها از نوع بتنی هستند. .برای ساخت این نوع استخر ها ابتدا زمین را حفر می کنند و سپس کف داخلی آن را با سنگ، بتن، سیمان، قیر یا ایزوگام پوشش می دهند. لازم به ذکر است استخر های بتنی با انواع شرایط آب و هوایی سازگاری دارند.

2- استخرهای ژئوممبران

برای ساخت این نوع استخر ها بعد از حفر زمین داخل آن را با ورقه های ژئوممبران که نوعی ورقه ی پلیمری ساخته شده از پلی اتیلن است، می پوشانند.مدت زمان ساخت این استخر ها بسیار کم است، طول عمر بالایی دارند اما به هزینه ی نسبتا بالایی احتیاج دارد و باید توسط افراد متخصص اجرا شود.هزینه ی اجرای استخرهای ژئو ممبران نیز به ضخامت ورق،کیفیت ورق و رنگ آن بستگی دارد. این استخر ها معمولا در دو رنگ آبی و سیاه پوشش داده می شوند که رنگ ورق در میزان تبخیر آب استخر موثر است.

3- استخر فایبرگلاس

استخر های فایبر گلاس پیش ساخته از جنس فایبر گلاس و رزین هستند و بعد از آماده سازی به محل باغ منتقل و نصب می گردند.این نوع استخر ها نیز هزینه ی ساخت و حمل و نقل بالایی دارند و در صورتی خرابی نمی توان همه ی قسمت های آن را به طور کامل تعمیر کرد. اما طول عمر بالایی دارند و در کمترین زمان ممکن آماده ی بهره برداری می شوند.

– ساخت استخر بر روی زمین

در این روش استخر بر روی زمین با آجر یا بلوک ساخته می شود و کف آن را با ایزوگام یا سایر محافظ ها پوشش می دهند. در این روش استخر از سطح زمین ارتفاع پیدا کرده و آب بدون استفاده از پمپ و از طریق خروجی استخر خارج شده و به وسیله ی لوله های پلی اتیلن به روش قطره ای باغ را آبیاری می کند. این استخر ها مساحت خیلی زیادی ندارند.

هزینه استخر کشاورزی

هزینه اجرای استخر ذخیره آب به نوع استخر و مواد به کار رفته در آن بستگی دارد. همچنین عوامل دیگری مانند ابعاد استخر، هزینه نیروی انسانی و… نیز تاثیر گذار هستند.

نکات مهم در خصوص استخر های کشاورزی

برای اینکه بتوان از استخر های کشاورزی به بهترین وجه استفاده کرد توجه به نکات زیر از اهمیت زیادی برخوردار است:

1- انتخاب مکان مناسب

محلی که برای احداث استخر انتخاب می شود باید خاک مناسبی داشته باشدتا بعد از احداث در اثر زمین لرزه یا رانش زمین به راحتی تخریب نشود. همچنین باید از شیب مناسبی برخوردار باشد.

2-زیرسازی مناسب

عملیات حفر زمین و تمام مراحل ساخت استخر باید به صورت دقیق و کارشناسی انجام شود تا با توجه به هزینه ای که صرف می شود ، عمر مفید بالایی داشته باشد.

3- تعمیر و نگهداری

تعمیر و نگهداری استخر های ذخیره ی آب تاثیر بسیاری در افزایش عمر مفید استخر دارد.به همین دلیل در صورت بروز خرابی های کوچک باید سریعا تعمیرات و بازسازی های لازم انجام شود تا بتوان به خوبی از آنها استفاده نمود.

نتیجه گیری

در این مقاله از وبسایت طراح گستر آب آرا در مورد استخر های کشاورزی و اهمیت استفاده از آنها مطالبی بیان کردیم. استخر های ذخیره ی آب نقش مهمی در استفاده بهینه از منابع آبی و کاهش هزینه های آبیاری دارند. این استخر ها در انواع مختلف قابل ساخت هستند و هر کدام مزایا و معایب خود خاص را دارند که باید با توجه به شرایط منطقه و بودجه کشاورز یکی از آنها انتخاب و اجرا شود.