یکی از بروز ترین سیستم های آبیاری تحت فشار سیستم آبیاری قطره ای است. سیستم آبیاری قطره ای عبارت است از روشی که در آن آب با فشار کم از روزنه یا وسیله‌ای به نام قطره‌چکان از شبکه خارج و به صورت قطراتی در پای گیاه ریخته می‌شود. گاهی این نوع آبیاری را آبیاری موضعی نیز می‌نامند.
این سیستم آبیاری ضمن صرفه جویی در مصرف آب و کاهش هزینه مربوط به آن موجب افزایش باردهی محصول و همچنین راحتی و آسودگی در آبیاری می شود.
از مزایای دیگر سیستم آبیاری قطره ای می توان به موارد زیر اشاره کرد :
✔️امکان و استفاده از برخی سموم و کود هنگام آبیاری
✔️رشد نکردن علف هرز در اطراف گیاهان
✔️عدم تبخیر آب
و…
آبیاری قطره ای برای طیف وسیعی از گیاهان از درختان و باغ ها گرفته تا سبزیجات و سیفی جات ، آبیاری گلخانه ها ، آبیاری گلدان ها و باغچه های کوچک حیاط و ترانس و.. استفاده می شود.
در این مقاله شما هموطنان گرامی را با انواع لوازم آبیاری قطره ای صنعتی و خانگی بیشتر آشنا می کنیم.
◾️اجزاء سیستم آبیاری قطره ای
تجهیزات آبیاری قطره ای باغچه خانه تا یک باغ چند هکتاری باهم متفاوت است. با این حال چهارچوب اصلی سیستم آبیاری قطره شامل موارد زیر می باشد :
- پمپ یا ایستگاه پمپاژ
- لوله های اصلی و فرعی
- فیلتر یا سیستم فیلتراسیون
- قطره چکان ( دریپر )
- اتصالات و شیرآلات
۱-پمپ یا ایستگاه پمپاژ
یکی از اجزاء اصلی سیستم آبیاری قطره ای پمپ می باشد، که آب از طریق آن تامین شده و وارد لوله ها و در نهایت قطره چکان ها می شود.
انتخاب نوع پمپ به مساحت زمین ، قطر لوله ها ، تعداد قطره چکان ها و شیب زمین بستگی دارد. اما در آبیاری قطره ای خانگی به دلیل اینکه مساحت باغچه حیاط ،ترانس کوچک است و فقط آبیاری گلدان هاانجام می گیرد نیازی به پمپ نیست و می توان از شیر آب شهری استفاده نمود.
در باغچه های کمی بزرگ تر با تقسیم زمین به چندین قسمت و آبیاری جداگانه آنها می توان از آب شیر شهری استفاده کرد و هزینه مربوط به تهیه ی پمپ را کاهش داد.
حتی در زمین های کشاورزی بزرگ در صورتی که زمین، شیب مناسبی داشته باشد یا منبع آب در ارتفاع قرار گرفته باشد می توانید از نیروی گرانش زمین به عنوان نیروی محرکه برای به جریان در آمدن آب در لوله ها استفاده کنید.
در این صورت نیز نیازی به استفاده از پمپ نمی باشد.
۲-لوله های اصلی و فرعی
لوله های اصلی و فرعی در این سیستم آبیاری نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشند . در سیستم های استاندارد لوله های اصلی از نوع لوله های پلی اتیلن می باشد و لوله های فرعی می توانند از انواع لوله های پلی اتیلن و یا نوار تیپ تشکیل شوند . چگونگی استفاده از این لوله ها بستگی به نقشه ی طراحی شده برای زمین های کشاورزی دارد .
۳-فیلتر یا سیستم فیلتراسیون
یکی از مشکلات اساسی در سیستم های آبیاری قطره ای گرفتگی قطره چکان ها می باشد که در اثر ورود ذرات ریز و درشت شن ، خاکریزه و املاح اتفاق می افتد. برای جلوگیری از این مشکل از سیستم فیلتراسیون استفاده می شود.
لازم است فیلتر هر چند وقت یک بار باز و شستشو شود. اما در سیستم آبیاری قطره ای خانگی به دلیل اینکه آب از آبیاری شهر تامین می شود ؛کاملا تمیز و شفاف است پس نیازی هم به سیستم فیتراسیون نمی باشد.
۴-قطره چکان
یکی از اجزاء مهم سیستم آبیاری قطره ای ،قطره چکان هاهستند. اگر تمامی اجزاء سیستم به درستی کار کند اما قطره چکان ها عملکرد مناسبی نداشته باشند ؛عملکرد کل سیستم زیر سوال می رود. بنابراین در انتخاب و خرید قطره چکان ها باید دقت و توجه ویژه ای شود.
قطره چکان ها به دو نوع
- قطره چکان تنظیم شونده
- قطره چکان خود تنظیم
تقسیم می شوند.
قطره چکان های خود تنظیم آب خروجی یکسانی را عبور می دهند تا در هر ساعت مقدار مشخصی آب به گیاه برسد. این قطره چکان ها معمولا در لیتراژ های 2، 4 و 8 لیتر در ساعت تولید می شوند.
برای مثال خروجی قطره چکان های تنظیم شونده بین ۰-۶۰ لیتر قابل تغییر است. به همین دلیل نصب یک قطره چکان تنظیم شونده برای هر گیاه کافی است . اما برای قطره چکان های خود تنظیم باید به نیاز آبی گیاه نیز توجه کرد.
معمولا در صورت استفاده از قطره چکان های خود تنظیم از دو قطره چکان استفاده می شود تا در صورت گرفتگی یکی از آنها توسط ذرات خاکریزه ، قطره چکان دیگر بتواند آب مورد نیاز گیاه را تامین کند.
بر اساس نظر کارشناسان فاصله ی قطره چکان از ساقه ی گیاه یا تنه درخت باید حدود ۱۵ سانتی متر باشد. این کار مانع از بیماری ها و قارچ هایی می شود که ممکن است در اثر رطوبت برای تنه یا ساقه گیاه ایجاد شود .
توجه به این نکته حائز اهمیت است که میزان ریشه ی گیاه می تواند به اندازه ی سطح سایه انداز گیاه یا درخت برسد. پس خیالتان از رسیدن آب به ریشه گیاه راحت باشد.
۵-اتصالات و شیر آلات
نصب قطعات مختلف سیستم آبیاری قطره ای نیازمند یک سری اتصالات می باشد. از ویژگی مهم این اتصالات جلوگیری از نشت آب است.
اتصالات در انواع مختلفی مثل سه راهی، زانویی یا رابط و در سایز های مختلف تولید می شوند. برای قطع و وصل کردن جریان آب نیز از شیر آلات استفاده می شود.
۶-تایمر آبیاری
برای هوشمند سازی سیستم آبیاری قطره ای می توان از تایمر آبیاری نیز استفاده نمود.
◾️سیستم آبیاری قطره ای هوشمند
با افزودن تعدادی قطعات به سیستم آبیاری قطره ای مانند شیرهای برقی تایمر دار و کنترل های شیر های برقی می توان سیستم آبیاری را هوشمند کرد. با اجرای این سیستم شما می توانید بدون نیاز به حضور در منزل ، گیاهان خود را آبیاری کنید.
در واقع سیستم آبیاری قطره ای از راه دور و از طریق اینترنت و با استفاده از گوشی موبایل کنترل و اجرا می شود.
در سیستم آبیاری هوشمند شما از هر جای دنیا می توانید به موقع و یا بر اساس یک برنامه از پیش تعیین شده باغچه منزل خود و حتی باغ خود را آبیاری کنید و با خیالی آسوده بدون اینکه دغدغه ی خشک شدن گل ها و گیاهان خود را داشته باشید ؛از سفر طولانی خود لذت ببرید.
◾️سخن پایانی
اجرای سیستم آبیاری قطره ای چه در سطح خانگی و چه برای مساحت های بزرگ موجب صرفه جویی در مصرف آب ، کاهش هزینه های آبیاری و سهولت در امر آبیاری ، افزایش کیفیت محصولات و.. می شود. برای تحقق این هدف نیازمند یک سیستم آبیاری قطره ای استاندارد وبا قطعات با کیفیت هستیم.
شرکت طراح گستر آب آرا با نزدیک به ۳ دهه فعالیت در حوزه ی ساخت انواع سیستم های آبیاری تحت فشار با بهره گیری از نیروی فنی متخصص و مواد اولیه با کیفیت و ماشین آلات پیشرفته موفق به تولید انواع لوله و اتصالات آبیاری قطره ای و بارانی شده است.
